Wyszukiwarka
Liczba elementów: 35
Cygański Las w to nazwa pierwotnie odnosząca się do kompleksów leśnych leżących w południowej części Bielska-Białej, na terenie obecnych dzielnic Olszówka i Mikuszowice. Lasy te, o charakterze mieszanym, porastają północne zbocza górskiego grzbietu, który od masywu Szyndzielni odgałęzia się na północny zachód, w stronę Mikuszowic. Główne wzniesienia tego grzbietu to Kołowrót, Kozia Góra i Równia. Cygański Las wymieniony został już w dokumencie z początku XIV wieku, kiedy to został nadany bielszczanom przez księcia Mieszka Cieszyńskiego. W latach 60-tych XIX w. dolne partie lasu przekształcono w park leśny wzorowany na Lesie Wiedeńskim, co przyczyniło się do popularności rekreacyjno-turystycznej tego terenu. Wkrótce zaczęły powstawać tu rezydencje willowe i letniskowe, trakty spacerowe oraz baza gastronomiczno-noclegowa. Od końca XIX w. docierał tu tramwaj. Przez kilkadziesiąt lat powstało tu wiele budowli nawiązujących do różnych tradycji architektonicznych. Mamy tu do czynienia ze swoistą mieszanką stylów, jakie w zabudowie willowej czy letniskowo-uzdrowiskowej spotkać możemy na obszarze dawnej Europy Środkowej. Obok willi bogatych bielszczan budowano tu także obiekty użyteczności publicznej. W 1870 r. powstał pierwszy dom kuracyjny - „Kurhaus” - o neoklasycznej, oszczędnej architekturze. Kolejny obiekt tego rodzaju z 1885 r. przybrał ozdobniejszą, bardziej „uzdrowiskową” formę. Spacer po dzielnicy pozwala zapoznać się z różnorodnością tutejszych budowli. Zobaczymy tu zarówno domki w stylu cottage, wille z charakterystycznymi wieżyczkami, nawiązujące swą architekturą do alpejskich pensjonatów i pałacyków, jak i obiekty o stylistyce historyzującej, odwołującej się do dawnych stylów - jak choćby reprezentacyjny, neorenesansowy pałac (ul. Bystrzańska 52). Początek XX w. zaznaczył się willami w stylu secesyjnym, zaś lata międzywojenne stylem dworkowym, a także architekturą modernistyczną i funkcjonalistyczną. Rejon ten jest punktem wyjścia kilku szlaków w Beskid Śląski - przede wszystkim w położony blisko miasta lesisty masyw Koziej Góry.
W dziejach Ustronia znalazło się miejsce na równoczesny rozwój osady przemysłowej i uzdrowiska. W drugiej połowie XVIII wieku książę cieszyński Albrecht Kazimierz założył tutaj hutę żelaza, walcownię i kuźnię. Zakłady prosperowały aż do wyczerpania się złoża rud darniowych. Ale uprzemysłowienie dało impuls do rozwoju kurortu. Gorący żużel z huty służył do ogrzewania wody w wannach – „kąpiele gierzymowe” wpływały kojąco na bóle reumatyczne. Na przełomie XVIII i XIX wieku przyjmował już lekarz zdrojowy, wzniesiono łazienki i inne budynki zdrojowe. W 1882 roku Ustroń otrzymał status uzdrowiska. Czas kolejnego, dynamicznego rozwoju, to lata 60. i 70. ubiegłego wieku. Z rozmachem zagospodarowano dzielnice na prawym brzegu Wisły. W 1972 roku ponownie przyznano miastu status uzdrowiska. W XXI wieku główną rolę w zdroju odgrywa Przedsiębiorstwo Uzdrowiskowe „Ustroń” S.A. W jego gestii pozostają m.in. olbrzymie sanatorium „Równica”, Uzdrowiskowe Centrum Rehabilitacji Onkologicznej i Limfologii „Rosomak”, Ustrońskie Centrum Psychoterapii „Narcyz” czy Uzdrowiskowy Zakład Przyrodoleczniczy. Usługi lecznicze świadczy również wiele innych ośrodków szpitalnych i sanatoryjnych – chociażby Śląskie Centrum Rehabilitacji czy Śląski Szpital Reumatologiczno-Rehabilitacyjny im. gen. Ziętka. W terapii korzysta się z wód leczniczych i borowiny - stosuje się całe spektrum zabiegów balneologicznych, a także światłolecznictwo, elektrolecznictwo, magnetoterapię, krioterapię i wiele innych. Na wszystkich kojąco działa podgórski klimat i piękne, beskidzkie krajobrazy.
Wycieczki: Ustroń, Uzdrowiska
W dziejach Ustronia znalazło się miejsce na równoczesny rozwój osady przemysłowej i uzdrowiska. W drugiej połowie XVIII wieku książę cieszyński Albrecht Kazimierz założył tutaj hutę żelaza, walcownię i kuźnię. Zakłady prosperowały aż do wyczerpania się złoża rud darniowych. Ale uprzemysłowienie dało impuls do rozwoju kurortu. Gorący żużel z huty służył do ogrzewania wody w wannach – „kąpiele gierzymowe” wpływały kojąco na bóle reumatyczne. Na przełomie XVIII i XIX wieku przyjmował już lekarz zdrojowy, wzniesiono łazienki i inne budynki zdrojowe. W 1882 roku Ustroń otrzymał status uzdrowiska. Czas kolejnego, dynamicznego rozwoju, to lata 60. i 70. ubiegłego wieku. Z rozmachem zagospodarowano dzielnice na prawym brzegu Wisły. W 1972 roku ponownie przyznano miastu status uzdrowiska. W XXI wieku główną rolę w zdroju odgrywa Przedsiębiorstwo Uzdrowiskowe „Ustroń” S.A. W jego gestii pozostają m.in. olbrzymie sanatorium „Równica”, Uzdrowiskowe Centrum Rehabilitacji Onkologicznej i Limfologii „Rosomak”, Ustrońskie Centrum Psychoterapii „Narcyz” czy Uzdrowiskowy Zakład Przyrodoleczniczy. Usługi lecznicze świadczy również wiele innych ośrodków szpitalnych i sanatoryjnych – chociażby Śląskie Centrum Rehabilitacji czy Śląski Szpital Reumatologiczno-Rehabilitacyjny im. gen. Ziętka. W terapii korzysta się z wód leczniczych i borowiny - stosuje się całe spektrum zabiegów balneologicznych, a także światłolecznictwo, elektrolecznictwo, magnetoterapię, krioterapię i wiele innych. Na wszystkich kojąco działa podgórski klimat i piękne, beskidzkie krajobrazy.
Dzisiejszy kurort Wisła powstał w wyniku prowadzonej z rozmachem rozbudowy niewielkiej, góralskiej wioski. Centrum osady znajdowało się kiedyś w pobliżu katolickiego kościoła i cmentarza. Tam i w najbliższej okolicy skupiały się chaty chłopskie, postawione w charakterystyczny dla budownictwa góralskiego sposób. Jeszcze w XIX wieku zaczęto wznosić wille dla coraz liczniej tu przybywających wczasowiczów. Rozwój wzmógł się na początku XX wieku - osadnictwo zaczęło opanowywać coraz dalsze zakątki zbiegających do Wisły dolin. W latach 30. centrum przeniosło się w okolice obecnego placu Bogumiła Hoffa, gdzie powstały nowoczesne obiekty uzdrowiskowe. Kolejny boom budowlany miał miejsce w latach 60. ubiegłego wieku, po tym, gdy Wisłę oficjalnie uznano miastem. Częste pożary i powodzie spowodowały, że w mieście zachowało się niewiele starych, góralskich chat. Najlepsze wyobrażenie jak Wisła dawniej wyglądała, da nam wizyta w Enklawie Budownictwa Drewnianego na zapleczu Muzeum Beskidzkiego przy placu Stellera. Zobaczymy więc tam raczej zamożną chatę „U Niedźwiedzia” i chałupę biednego „kumornika”. Sam budynek Muzeum, kiedyś karczma, to piękny przykład dawnego budownictwa murowanego. W pobliżu reprezentują go jeszcze budynki plebanii i dawnej szkoły ewangelickiej oraz - oczywiście – najokazalsze w mieście dwa kościoły. W XIX wieku do Wisły coraz tłumniej zaczęli napływać letnicy i kuracjusze. Pamiątką tych dni jest chociażby budynek hotelu „Piast”. Wzniesiony w 1885 roku, przejęty został wkrótce przez Bogumiła Hoffa i zamieniony w zakład hydropatyczny (czynny do 1915 roku). Pierwsze wille letniskowe: „Janina” i „Warszawa” wzniósł Hoff. Jego syn, Bogdan, chciał stworzyć styl nawiązujący do popularnego stylu zakopiańskiego – za pieniądze doktora Juliana Ochorowicza zbudował np. „Jaskółkę”, „Zofiówkę” i „Placówkę”. Jedną z najładniejszych willi z tych lat jest wybudowana w 1903 roku dla biskupa ewangelickiego ks. Juliusza Burschego - willa „Zacisze”. Okres międzywojenny zaowocował budownictwem na wskroś awangardowym. Dom Zdrojowy przy pl. Bogumiła Hoffa wzniesiono w stylu funkcjonalistycznym, czyli prostym i właśnie funkcjonalnym. Odważną, modernistyczną budowlą jest Zamek Prezydenta RP na Zadnim Groniu. To dzieło Adolfa Szyszko-Bohusza. Po drugiej wojnie światowej postawiono na budownictwo wielkie kubaturowo. Tendencja ta utrzymała się w III RP, czego doskonałą ilustracją jest „Hotel Gołębiewski”. W Wiśle odnajdziemy również zabytki przeniesione do miasta z innych miejsc. To np. dworek myśliwski Habsburgów czy kościół Znalezienia Krzyża Świętego w Wiśle Głębcach.
Wisła pod względem długości wiedzie prym nie tylko w Polsce, ale także w całym zlewisku Morza Bałtyckiego. Wypływa w Beskidzie Śląskim, by przez Pogórze Śląskie, Kotliny Oświęcimską i Sandomierską, Nizinę Środkowo-Mazowiecką, Pradolinę Toruńsko-Eberswaldzką, Dolinę Dolnej Wisły i Pobrzeże Gdańskie, znaleźć ujście w Zatoce Gdańskiej. Licząc od źródeł Białej Wisełki jej długość wynosi 1045 km, a biorąc za początek źródło Czarnej Wisełki – 1048. Źródła Wisły biją na zachodnim stoku Baraniej Góry w Beskidzie Śląskim, na wysokości około 1100 m n.p.m. Chroni je rezerwat przyrody wchodzący w skład Parku Krajobrazowego Beskidu Śląskiego. W miejscowości Wisła obie Wisełki łączą się i po przyjęciu dopływu - Malinki - tworzą wreszcie właściwą Wisłę. Rzeka płynie na północ, mijając Ustroń i Skoczów. W okolicach miasteczka Strumień Wisła skręca na wschód i wkrótce jej wody zatrzymuje zapora w Goczałkowicach-Zdroju, dzięki czemu powstało Jezioro Goczałkowickie. Od źródeł do Goczałkowic-Zdroju spływ rzeką jest albo niemożliwy, albo bardzo utrudniony. Dlatego kajak warto spuścić na wodę dopiero w tej miejscowości, przy moście na drodze krajowej nr 1 – rzeka ma tutaj szerokość około 10 m i płynie dosyć wartkim nurtem. Koryto jest naturalne, brzegi porastają zagajniki wierzbowe oraz krzewy; po drodze mnóstwo stawów hodowlanych (tzw. Żabi Kraj). Doświadczeni kajakarze nie powinni mieć problemów z pokonaniem niewielkich bystrz. Na odcinku do Nowego Bierunia Wisłę zasilają dopływy: Biała, Pszczynka i Gostynka. Wśród mijanych miejscowości znajdują się m.in. Rudołtowice z zabytkowym pałacem oraz Grzawa i Góra z drewnianymi kościółkami. Za Nowym Bieruniem, czyli po mniej więcej 40 km spływu, do Wisły wpada Przemsza, co daje początek szlakowi żeglugowemu.