slaskie.travel
Cmentarz żołnierzy Armii Radzieckiej znajduje się przy ul. Lwowskiej. Pod około 300 kamiennymi nagrobkami oraz w 21 zbiorowych mogiłach spoczywa tu większość sowieckich żołnierzy, którzy zginęli podczas walk o Podbeskidzie toczonych z Niemcami w 1945 r. Poległo ich tu wówczas 15 340. Pierwotnie, ze względów polityczno-propagandowych, władze komunistyczne zlokalizowały cmentarz (wraz z pomnikiem) w kontrowersyjnym miejscu - naprzeciw bielskiej katedry.
Rejon Bielska-Białej zajmowały z początkiem 1945 r. dwie sowieckie jednostki wojskowe: 1 Armia Gwardii pod dowództwem gen. Andrzeja Greczki oraz 38 Armia pod dowództwem gen. Kiryła Moskalenki. Z końcem stycznia w szybkim pochodzie zajęto teren od Kęt do Kóz, napotykając jednak na silną obronę elitarnych jednostek niemieckich z dwiema dywizjami pancernymi, 8 i 20, na czele. Zaciekłe walki doprowadziły do zajęcia terenu Bielska-Białej przez Sowietów 10 lutego, jednak front zatrzymał się niedaleko stąd na wiele tygodni.
Cmentarz żołnierzy radzieckich założono w 1948 r. na placu św. Mikołaja - naprzeciwko katedry w Bielsku. Ponieważ w komunistycznej propagandzie Armia Radziecka przedstawiana była jako wyzwoliciel, w 1949 wzniesiono tu także pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej. Sam cmentarz przeniesiono na dzisiejsze miejsce już w 1968 r., zaś pomnik usunięto z centrum miasta po upadku komunizmu - na początku lat 90-tych. Sprawa miejsc pamięci żołnierzy radzieckich stała się wówczas przedmiotem licznych kontrowersji, co było zrozumiałe po latach fałszowania prawdy historycznej: zatajania zbrodni komunistycznego ludobójstwa, czy choćby masowych gwałtów dokonywanych przez Armię Czerwoną. Jest faktem, że wkroczywszy w lutym 1945 r. do Bielska, wojska radzieckie dokonały w mieście licznych gwałtów i zniszczeń. Bialski i bielski przemysł potraktowany został jako poniemiecka zdobycz wojenna, a wyposażenie zakładów systematycznie wywożono do ZSRR. Wraz z objęciem rządów przez stworzone przez Stalina komunistyczne władze, nasilił się terror NKWD i UB (skierowany głównie przeciw polskiej, poakowskiej konspiracji, która, reprezentowana głównie przez Narodowe Siły Zbrojne, trwała tu do 1948 r.). Katastrofalny dla Polski system komunistyczny, przyniesiony w ślad za Armią Czerwoną, zapanował na niemal pół wieku. Właściwym i pozostającym w zgodzie z polską kulturą jest uszanowanie miejsc spoczynku żołnierzy (przy równoczesnej likwidacji kontrowersyjnych pomników, których główną intencją było legitymizowanie narzuconego Polsce fatalnego ustroju).
Stowarzyszenie "Region i Beskidy"
ul. Widok 18/1-3
43-300 Bielsko-Biała
tel. (33) 488 89 20
biuro@euroregion-beskidy.pl
Stowarzyszenie Rozwoju i Współpracy Regionalnej "Olza"
ul. Rynek 18
43-400 Cieszyn
tel. (33) 857 87 20
biuro@olza.pl
Portal powstał w ramach projektu
Mobilne Śląskie
Darmowa aplikacja SLASKIE.travel dostępna na platformach 
